2. SIZANG GAM SUNG AH KA PASIAN NA SEP NA

1904 kum in Khuasak khuapan Sya Thuam Hang, Sya Pau Suan te LAW KI sungpan Tapidaw na suak uh hi. A mau hun lai in Sizang mi khempeuh Lawki sung ah na om lai uh a, Gal-Ai, Sa-Ai in zuu leh sa tawh nuam nasa mahmah uh hi. Tuahun lai Tapidaw suak te pen a baih vehveh lo dinmun a hi uh hi.

Sya Thuam Hang te Sya Pau Suan te pen Ulehnau mi-pih sa-pih khempeuh in a-na nawlkhin ban uh ah a mau zong Zu-mun Sa-mun peuhmah ah na kihel vetvet nonlo uh hituak hi. Simmawh na nakpi tak in nathuak uh hi. A mau pen Zu nadawn vetvet non lo uh a, citak tak in na nung ta uh a hihman in Pasian in zong na om pih uh a, thupha napia uh a, damdam damdam in Sizang mi sungah Tapidaw hong ki behlap toto ta hi.

1904 kum pan 1970 kum kiim dongin Sizang Tuiphum Pawlpi pen Tapidaw nuntak na, na khauhpai lua mahmah a hih man in Zu ne te Pawlpi pan khalh na kipia in Pawl-pua lam-ah tawl khat ki-koi phot ngekngek uh hi. Nungak tangval a khial a om a leh zong Pawlpua lam ah koi uh a, a kisik kik uh a, a thuum kik uh leh tua-ciang bek-in Pawlpi sung ah na sang kik pan uh hi. Sunday ni in biakpiak na longal a dang bangmah semngam lo uh hi. A tawp na ah gamtat hoih na tawh vangam ki tung ding cih, upna dong na tung kik helmawk uh hi. Thukham khutnuai na tung kik ta uh hi.

Tua hun laitak 1972 kiim pawl in Rev.Dr.Hau Lian Kham ( Senior Pastor, Tedim Baptist Church ) in Hehpih na hang bek tawh gupna a kingah na thu, gamtat hoih na tawh gupna a kingah zawh lo na thu, thukham zuihna tawh gupna a kingah zawhlo na thu hong tangko hi. Tedim Tuiphum biakinn pi ah hong tangko masa a hihman in Tedim Tuiphum pawlpi hong buai pha mahmah pah hi. Kawlgam bup Tuiphum Pawlpi lam-ah a lianpen te na leng Tedim ah sam uh a, thukhen sak uh hi. Rev.Dr.Hau Lian Kham pen Tedim Tuiphum Pawlpi ah Senior Pastor sem kimlai, Khakhat in khatvei bek Hun zangh sak ta uh hi.

Tuabang in Rev.Hau Lian Kham in biakinn sung ah Gupna thu agen sak thei non-lo tak ciang Lamdung ah Bawlung tualpi ah Crusade hong kipan ta hi. Khamtung gam bupah Crusade a bawl masa penpen Rev.Dr.Hau Lian Kham a hihi. Rev.Dr.Hau Lian Kham tungton pan in, Hehpih na hang bek tawh gupna a kingah lam a ki thei masa penpen a hihi. Rev.Dr.Hau Lian Kham tungton in Tedim khuasung ah migilo in a minthang vanghvangh LAN TA YE honpi khat hong kikhel in hong piangthak mawk uh hi. Zu dawndawn te-in hongdawn non-lo uh a, zukham in mitawh a ki lailai te hong piangthak in biakinn sungah Teci hongpang in mithak nuntak na tawh hong nungta thei mawk uh hi.

Rev.Dr.Hau Lian Kham leh a Piangthak sa honkhat Tedim khuapi sungbek hi nonlo in Tedim gam sung khua tuamtuam leh Sizang gamsung dong-in Gupna thu, gen in hong pai kawikawi uh hi. Sizang kual sungah kua pawlpi kua pawlpi in biakinn pia lo uh hi. Thuklai khua ah Pu Mang Khaw Tual innkhang tualpi lui ah zanciang gupna thu hong gen hi. Hongpai kik ciang Pu Thawng Khaw Hau inn sakdeuh Mawtaw lamdung teng ah Gupna thugen na hongnei leuleu hi. Keibang tualai ah a piangthak ka hihi. 1976 kum a hihi.

TuaHunlai in Rev.Hau Lian Kham i, a thugen bulphuh pi pen,
1. Mawna nam 4 thu
2. Thukham zuihna tawh gupna a kingah zawh lo na thu
( James 2:10-11, Rom 3:20, Gal 3:10-11 )
3. Gupna a kitaan kik thei-lo na thu
( 1Cor 5:1-5, 3:11-15., Hebia 12:6-9 )
4. Gupkhiat na in Pasian Letsong a hih na thu
( Eph 2:8-9, Rom 3:24,6:23., Rom 4:1-5 )
5. I sih-maa in gupngah kitel a kul na thu
( 1John 5:13 )
6. Khazih sungah a om mi-in gamtat-hoih a kul na thu ( 2Cor 5:17 )

cihte bulphuh in gentehna tuamtuam tawh thu honggen a, mi tampi tak-in hisa in sangthei uh hi. TuaHunlai in Sizang Tuiphum Pastor teng in a thugen ngainuam lo ban ah dopi in do uh hi. Rev.Hau Lian Kham thugen a ngai te Pawlpi sungpan in hawlkhia hel mawk uh hi.

Thuklai ah gupna thu a genkhit uh ciang Khuasak zongah pai uh hi. Khuasak te in a biakinn uh aphal-lo ban uh-ah a thugen ngaiding naleng khaam lai uh hi. Tua ahihman in Rev.Hau Lian Kham in Khuasak bawlung tual ah a genleh naupang honkhat
longal in ngai ngam lo uh hi.

Khuasak ah giak uh a, zanciang Gupna thu agen leh Khuasak khangno mi 7 in suangtum tawh a thugen na inn denpi in deng uh hi. Tua adeng khangno te pen , Lian Khup, Hang Do, Lampui leh adang mi 4 hi uh a, Pa Mang Za Khai i sawl ci uh hi. A vekphial in sihsiat tawh si uh hi.

Tua hun lai in Thuklai Tuiphum Pawlpi ah Rev.Ngiak Za Dim in Pastor sem a, Khuasak Tuiphum Pawlpi ah Rev.Mang Khaw Pau in Pastor sem hi. Lophei Tuiphum Pawlpi ah Rev.Ngin Khai in Pastor sem a, Dolluang Tuiphum Pawlpi ah Rev.Thang Za Pau in Pastor sem hi. Buanman Tuiphum Pawlpi ah Rev.Thian Cin Vung in Pastor sem a, Pumva Tuiphum Pawlpi ah Rev.Son Cin Pau in Pastor sem hi. Limkhai Tuiphum Pawlpi ah Rev.Suan Khaw Thang in Pastor sem a, Voklaak Tuiphum Pawlpi ah Rev.Tun Khaw Lian in Pastor sem hi. A mau pom thei lo uh pen Upna hang ah hehpih na tawh Gupna na ngah zo hi cih Eph 2:8-9 na pom zo lo uh hi. Gamtat hoih na mah bulphuh vinven uh hi Vangam tun nading in.

TuaHunlai Tuiphum Pawlpi te-I kalsuan ziapen Sabbath a tan lobek uh hi a, thukham tawh ki hen-cip uh hi. Gamtat hoih teng vangam tungding a, gamtathoih lo teng Hell tungding cih upna a kinei kiim a hihi.

Lophei khuazang phial pen Tuiphum Pawlpi ah ka om uh hi. Pianthak na thu hangin Pawlpi sungah upna hong kibang nonlo hi. Biakpiak nopdan zong hong kibang non lo hi. Tuahunlai in Tuiphum Pawlpi te i, a sih zakdah pen, khutlaam in thunget na, khupdin in thunget na, thunget ciang mannailo pi in AMEN, AMEN cih na leh Halelujah cih zat na te a hihi.

Hicidan in Updan kibang thei non lo, biakpiak nopdan kibang thei nonlo ahihman in Lophei Tuiphum pawlpi ki tamh in seh thum suah seh nih bang Tuiphum Pawlpi pan ka paikhia uh a, Pawlpi kizop pih nei lo-in tawlkhat sung ka om phot uh hi. Tuahun pen November 24, 1976 kum a hihi. A nunglam ciang in AG pawlpi tawh ka ki zom uh a, Khamtung gambup ah Lophei AG pen a thum na ka hi uh hi. Tuahunlai Khamtung gambup ah AG a masa pen Tuilang khua hi a, a nih na pen Gamngai khua a hihi. A thum na AG pen Lophei khua hi
a, a li na AG pen Phaiza khua a hihi. A nga na AG pen Thuklai khua hi a, a guh na AG pen Tedim a hihi.

Keipen March 11, 1977 kum pan July 31, 1979 dong Lophei ah AG Pastor kasem hi. August 2,1979 pan in March 1984 kum dong Evangel Bible College, Yangon ah kum nga sung Lai Siangtho sang kakah hi. Tuahun sungin kalungsim sungah bangthu hong ki-lo den hiam cih leh Sizang mi te in, Pianthak na thu thei peuhmah nailo a, kei lah Lai Siangtho sang kakah ta mawk a, Sizang mite koici pianthak thei mawk ding hiam cih thu bek bek ka lungsim sung ah hong ki lo den hi.

Tuaman in 1980 kum ciang, Lai Siangtho sang kakah kawm in Gupkhiatna Laibu khat Sizang pau tawh kagelh a, ka Laibu min pen VANGIK PUA A, A GIM MI KHEMPEUH TE AW KA KIANG AH HONG PAI UN cih a hihi. Tua Laibu pen Sya Suang Khaw Lian ( Lophei khuami, Health Assistant, Myo Ywa ) in type writter tawh hong khet sak in bu tampi hongbawl sak hi. A sum bei khempeuh zong a man hongsih hi. Sizang gam sung leh Sizang mi omna khempeuh phial ah a free in hong hawm sak hi.

Tua Laibu tungton in mitampi tak in gamtat hoih na tawh Vangam a kitun theilo nathu hong mukhia uh hi. Te Ci pan na lai tampitak hong kikhak kik a, ka nuam mahmah uh hi. Topa min nakpi tak in ka phat uh hi.

1981 kum ciangin, ka Lai Siangtho sangkah kawm mahin Sizang pau tawh Gupkhiat na Laibu khat ka at leuleu hi. Ka Laibu min pen GUP NA KI TAAN THEI MAW KI TAAN THEI LO cih a hihi. A kitaan theilo lampan in ka gelh hi. Tuahun lai in Tuiphum Pawlpi te in Gup na kitaan thei lo cih pen sih zakdah uh hi. Tua ka Laibu pen Pasian in thupha hongpiak sak in tua ka Laibu tungton in mi tampi tak in gupngah hong kitel uh hi.

Sya Suang Khaw Lian mah in Type writer tawh hong khetsak a hi a, Bu tampi tak hong bawl sak hi. A sumbei khempeuh zong a man hong sih sak a hihi. Sizang gam sungah innsim phial ah, a free in honghawm sak a Mi tampi tak-in gupna, a kitaan thei-lo na thu hong tel uh hi.

Lungdam lua mahmah ka hih man in 1983 kum ciang in zong ka Lai Siangtho sang kah kawm mah in Gupkhiat na Laibu khat ka at leuleu hi. Ka Laibu min pen GAM TAT NA OM LO UPNA IN A SI HI cih thu a hihi. Sya Suang Khaw Lian mah in Type writer tawh hong khet sak in Sizang inn khempeuh phial ah a free in honghawm sak leuleu hi. A sum bei khempeuh zong aman hong sihsak zel hi. Hih ka Laibu tungton in mi tampi tak in gamtat hoih na tawh Vangam a kitun thei lo na thu hong tel semsem uh hi. Gup ngah kitel zong mi honpi khat hong ki behlap hi. Te Ci pan na lai zong honpi khat ka nga hi.

Thuklai SYA KHAWK ci in,  ki pawlkhop na, khat veivei biakpiak khop na, thalak khop na cih Fellowship khat ka nei uh hi. A nuai a maan pen a makai teng ka hi uh hi.

photo

          SIZANG KUAL SUNG KHEMPEUH AH LUNGDAM

                                 NA THU TANG KO

Yangon ah Lai Siangtho sang kakah Hun sung 1980 kum sangkhak Hun sungin Pa Thang Pui ( Taingen ) Rev.Do Cin Pau ( Thuklai AG ) tawh ka 3 un Sizang kual sungteng Gupkhiat na Thu tangko in vialKhat ka kithuah uh hi. Khuasak khua ah Hehpih na hangbek tawh gupna akingah na thu ka tangko uh hi. Tua khit ciang Voklaak khua ah ka pai uh hi.

TuaHunlai in kuamah in a biakinn uh hongphal lo uh hi. Zintun nading zong haksa mahmah hi. Tua ahihman in Seengpi khatciat tawh ka kipan uh a, buhtang, MeiSo pi, Namgimtui akipan neekding dawnding khempeuh ka luzang un ka pua uh hi. TuaHunlai in Buanman pan Voklaak, Buanman pan Limkhat Motor lampi om nai lo hi. Mawtaw Cycle cih bang Sizang sungah kimu ngeinai lo hi. Hand phone zong om nailo hi.

TuaHunlai in i zintunna inn ah zan ciang gupna thu tangko na kineih a, a tua inn pen khangno te in suangtum tawh hong deng thei zel uh ahihman in zintun na dingzong hong kideih lo hi. Khatvei bang Khuasak khua ah Syamah Khung Nawn te nupa zui-in kapai ngeingai uh hi. Tualeh Pa Lua Pau in Khuasak khua ah giak theilo ding taam theilo ding Pasian thu gen theilo ding, Khuasak khuapan paikhia un hong ci hi.

Tualeh Sya Phundum in Pasian thu, Gupkhiat na thu hong gen sak tapeuh in a cih leh Pasian thu, Gupkhiat na thu nagen uh leh khangno te in suangtum tawh nagen na inn uh, zanciang hong deng ding hi hong ci hi. Tualeh Sya Phundum in Suangtawh hong den leh a sikkang a kisia teng Tedim EBC Pawlpi in hong liau kik ding hi ung ci in dawng hi. Bangbang hi leh Khuasak khua ah giak thei lo ding Gupkhiat na thu gen thei lo ding paikhia un hong ci teitei ahihman in utlo pipi in tua Nitak in Lophei ah ka pai uh a, Gupna thu nasiatak in hong gen uh hi.

             REV.LAM CIN THANG SIZANG TUIPHUM

                                   TEN DEIH LO

Rev.Lam Cin Thang pen B.A holder khat hi a, kumpi sang ah High School teacher a sep laitak in hong Piangthak hi. Hong pianthak khit teh a sang sya sepna pan hong khawl in India ah Lai Siangtho sang hong kah in Lai Siangtho Degree zong hong ngah hi. A mah pen Tuiphum Pawlpi sungmah ah Pasian naa a sem nuam tentan mikhat a hihi. Ahihhang Sizang Tuiphum Pawlpi te in deihngiat lo uh hi. A deihloh na uh a hang pen, Sizang Tuiphum pawlpi mite AG pawlpi ah a taipih ding lau uh hi. Tua ban-ah a innkuanpih a Piangthak sa teng zong AG pawlpi ah om gaikhin uh hi.

Tamu ah Pastor kasep lai 1986 ( or ) 1987  kum in Rev.Lam Cin Thang tawh Kalaymyo pan Tamu dong SET BING ( bicycle ) khat tuak tungin ka tonkhawm uh hi. Khampat ah zong AG biakinn ah zin ka tungkhawm uh hi. TuaHunlai in a mah pen mi in tu a zah-in thei nai peuhmah lo hi. Lamkal ah kiho kawmkawm in ka pai to uh leh hong thugen khat pen tuni dongin ka magilh thei kei hi. Khanglui te in phulum phulnang leikha in petlet a cih bangin Sizang gamsung ah Pianthak na thu kagen thei nangin a petlet pen, nang hi teh hong ci ngei hi.

Kagensa mah bangin 1904 kum in Sya Thuam Hang te Sya Pau Suan te in Lungdam na thu na sang uh a, 1970 kum kiim in Sizang mi khempeuh phial Tapidaw kisuak khin phial, himahta leh HEHPIH na tawh Gupna a kingah na thu na pom thei nonlo uh a, Vangam tun nangpen SDA te dan in tha lawh tanghtangh kisawm kik ta hi.